Պարապմունք 114

1.60%

2.34

3.2

4.-2/5

5.-123/7

6.50%

7.-1.17/24

8.5

9.150մ

10.451

Պարապմունք 112

Կրկնողություն
1.Կրճատի՛ր կոտորակը.

ա) 3/12

1/4   
բ) 4/16 

1/4  
գ) 10/12   

5/6
դ) 10/15

2/3

ե) 14/2  

7/1
զ) 28/40 

7/10
է)45/25    

9/5

2.Գտի՛ր

ա) 25-ի   1/5 մասը  

5        
բ)16-ի  1/4 մասը

4
գ)35-ի 1/7 մասը

5           
դ) 48-ի  1/6  մասը

8
ե) 100-ի  3/10 մասը   

30     
զ) 65-ի   2/5 մասը

26

3) Դավիթը իր ունեցած գումարի 70%-ը ծախսեց գրքեր, իսկ   30%-ը՝ գրիչներ գնելու համար: Դավիթն արդյո՞ք  իր ամբողջ գումարը ծախսեց:

այո

4)Կոտորալը Արտահայտեք տոկոսով.

1/100-1%, 2/50-4%, ¼-25%, 13/5-260%, 21/10-210%

5)Ապրանքի գինը 6000 դրամ էր։ Այդ գինը նախ բարձրացավ 10 %-ով, ապա իջավ նույնքան տոկոսով։ Սկզբնական գնի համեմատ ավելի թա՞նկ, թե՞ ավելի էժան դարձավ ապրանքը։

ավելի էժան

6.Կատարե՛ք գործողությունը.

ա)5,2+1,7=6,9        
բ)14,12+5,17 =19,29        
գ)7+45,58=52,58
դ)3 – 0,9=2,1
ե)12 – 9,48=2,52
զ)17,04-5=12,04

7.Արտահայտիր նշված միավորով․

3 սմ = 0,03  մ    
1ր  =    1/60   ժ     
1գ =   0,001   կգ
15սմ =  0,15 մ     
30 ր  =   0,5ժ      
25 գ =   0,25 կգ 
17 մ 50 սմ  = 17,05    մ     
1ժ  20ր= 1/ 2/6  ժ    
1 տ 250 կգ= 1․ 1/4    տ

8. 90 թիվը բաժանե՛ք երկու մասի  2 ։ 3 հարաբերությամբ։

36,54

9. 8 փոքր տակառների ընդհանուր տարողությունը 96 լ է։ Քանի՞լիտր հեղուկ կտեղավորվի 7 մեծ տակառներում, եթե նրանցից յուրաքանչյուրի տարողությունը 19 լ-ով ավելի է, քան փոքր տակառինը։

217

Պարապմունք 111

Կրկնողություն:
1.Որքա՞ն է 536-ի 100 %-ը։

536

2. Զամբյուղում կա 300 խնձոր։ Գտե՛ք խնձորների քանակի

20 %-ը։

60

3. Մի գյուղացին իր այգուց հավաքել է 1500 կգ խաղող, իսկ մյուսը՝ 30 %-ով պակաս։ Ընդամենը քանի՞ կիլոգրամ խաղող են հավաքել երկու գյուղացիները։

450կգ

4. Մի տակառում կա 500 լ խաղողի հյութ, իսկ մյուսում՝ 10%-ով ավելի։ Քանի՞ լիտր խաղողի հյութ կա երկրորդ տակառում։

550

5. Ո՞րն է ավելի շատ՝ 900-ի 15 %-ը, թե՞ 800-ի 20 %-ը։

900*15։100=135 < 800*20:100=160

6. Զբոսաշրջիկն անցել է ճանապարհի 2/5-ը։ Ճանապարհի քանի՞ տոկոսն է նա անցել։

40%

7. 1 մետրի քանի՞ տոկոսն է 1 դեցիմետրը:

10%

8. 1 տոննայի քանի՞ տոկոսն է 1 ցենտները:

10%

9. Դասավանդողի աշխատավարձը ավելացել է 2 անգամ։ Քանի՞ տոկոսով է ավելացել աշխատավարձը:

100%

10. Ո՞րն է ավելի քիչ՝ 150-ի 80 %-ը, թե՞ 100-ի 120 %-ը։

150*80:100=120 = 100*120:100=120

11. Քանի՞ տոկոսով կմեծանա քառակուսու պարագիծը, եթե նրա կողմը մեծացնենք 10 %-ով։

10%

12. 70 կգ ապրանքից վաճառվել է 35 կգ։ Ապրանքի ո՞ր մասն է վաճառվել։

1/2

13.Գրիգորը ծախսեց 1500 դրամ, որ նրա ունեցածի 30 % -ն էր։Որքան ուներ Գրիգորը մինչև գնում կատարելը։

5000

14.150 գ զանգվածով համաձուլվածքի մեջ մտնում են պղինձ և արույր` 2 ։ 3 հարաբերությամբ։ Գտե՛ք համաձուլվածքի մեջ մտնող պղնձի և արույրի զանգվածները։

60կգ պղ․
90կգ ար․

15. Ցորենն աղալիս ստացվում է նրա զանգվածի 75 %-ի չափ ալյուր։ Որքա՞ն ցորեն պետք է աղալ 375 կգ ալյուր ստանալու համար։

500կգ

Պարապմունք 109

1.Թիվը կլորացրու 0,01 ճշտությամբ
a=1,238514≈1,24
a=7,02345≈7,02
a=1,23158≈1,23
a=0,62811≈0,63

2.Թիվը կլորացրու 0,001 ճշտությամբ
a=5,23514≈5,235
a=7,02345≈7,023
a=1,23158≈1,232
a=0,62811≈0,628

3.Թիվը կլորացրու այնպես,  որ դառնա բնական թիվ
a=1,23851≈1
a=7,02345≈7
a=1,23158≈1
a=0,628=1

4. Ունենք 72 կգ պղնձի և 8 կգ արծաթի համաձուլվածք։ Քանի՞ տո՝կոս է արծաթը այդ համաձուլվածքում։

10%

5. Այգում աճում են միայն խնձորենիներ և դեղձենիներ, ընդ որում դեղձենիների քանակը 3 անգամ պակաս է խնձորենիների քանակից։ Այգու բոլոր ծառերի քանի՞ տոկոսն են դեղձենիները։

25%

6. Երբ ավտոմեքենան անցավ երկու քաղաքների հեռավորության 2/7մասը, նրան մինչև ճանապարհի կեսը մնացել էր անցնելու 27 կմ։ Ինչքա՞ն է երկու քաղաքների հեռավորությունը։

126կմ

Պարապմունք 106

1.Եթե անհայտ թիվը կրկնապատկենք և նրան գումարենք 11 ապա կստանանք 49: Գտի՛ր անհայտ թիվը։

19

2.Եթե անհայտ թիվը եռապատկենք և նրան գումարենք 48 ապա կստանանք 120: Գտի՛ր անհայտ թիվը:

24

3.Եթե թվի եռապատիկը փոքրացնենք 15-ով ,ապա կստանանք 66: Գտի՛ր անհայտ թիվը։

27

4.Աստղանիշի փոխարեն տեղադրե՛ք > կամ < նշանը, որպեսզի ստացված անհավասարությունը ճիշտ լինի.

ա) 7,21 > 7,2

բ) 99,9 > 98,9

գ) 55,3 < 56,4

դ) 3,285 > 3,185

5.Գրե՛ք այն թիվը, որը 100 անգամ փոքր է տրված թվից.

ա) 36,62

36,62:100=0,3662     

բ) 8,543

8,543:100=0,08543

6.Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) x – 832 = 174,

x=1007

բ) 1405 – x = 108,

x=1297

գ) x + 818 = 896,

x=78

դ) 2x+6=36

x=15

7.Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 8,368 ։ 2,

4,184

բ) 17,024 ։ 4,

4,256

8.Կատարե՛ք գործողությունը:

ա)3,12+1=4,12     
բ)4,12-3,17 =0,95                
գ)17+145,58=162,58
դ)32,9-12,8 =20,1
ե) 48,28-13,2 =35,08      
զ)1- 25+58=34

Պարապմունք 105.

Խնդիրներ ֆլեշմոբից՝

1.Գտիր ամենամեծ երկնիշ թիվը, որի թվանշանների գումարը 8 է, իսկ արտադրալը՝  15։

53

2. Թվի և իր կրկնապատիկի  գումարը   քանի՞  անգամ է մեծ այդ թվի կեսից։

6

3. Լուծեք հավասարումը՝
3x=0

x=0
0x=0

x=0
12x-120=10x

x=60
35+x+12-x+7x=54

x=1
x+4x+23+5x=9x+1423

4.Ուղղանկյան և քառակուսու պարագծերը հավասար են։ Գտե՛ք քառակուսու կողմը, եթե ուղղանկյան չափումներն են՝ 60 սմ և 20 սմ։

40սմ

  5. x-ի ո՞ր արժեքի դեպքում 8 ⋅ x + 5 արտահայտությունը կունենա 29 արժեքը։

x=3

6.Ջահի լամպերից 27-ն այրվել էին, և դահլիճը լուսավորվում
էր 323 լամպով։ Ընդամենը քանի՞ լամպ կար ջահի վրա։

350

     7.Ո՞ր բնական թվերն են հետևյալ անհավասարումների լուծումներ.

ա) 2 < x < 5

x=3,4
բ) x > 0

x=1,2,3,4…
գ) x ≤ 4,

x=1,2,3,4
դ) -19<x<-9

x=-18,-17,-16…-10

8. Ի՞նչ նշան կունենա արտադրյալը, եթե որպես արտադրիչներ
վերցվեն՝
ա) երկու բացասական և երկու դրական թվեր,

+
բ) երկու բացասական և մեկ դրական թվեր,

+
գ) երկու դրական և մեկ բացասական թվեր,

–
դ) մեկ բացասական և երկու դրական թվեր։

–

9. Եռանկյան պարագիծը 84 սմ է։ Գտե՛ք նրա կողմերի երկարությունները, եթե նրանք համեմատական են 7, 9, 12 թվերին:

21,27,36

Պարապմունք 102

1.Տեղափոխելով ընդամենը 2  լուցկու հատիկ՝ ստացիր  առնվազն հինգ տարբեր թվանշան պարունակող հնարավոր  ամենամեծ վեցանիշ թիվը։

961185

2.Վերականգնիր հավասարությունը՝ օգտագործելով   թվաբանական գործողության նշանները:  8 7 6 5 4 3 2 1 = 3

(8-7+6-5+4):3+2-1=3

3. Արամը մայրիկին նվիրեց սպիտակ,  կարմիր ու վարդագույն կակաչներից կազմված  ծաղկեփունջ, որը կազմված էր 25 ծաղկից:   Քանի՞ սպիտակ կակաչ  կար ծաղկեփնջում, եթե հայտնի է, որ ծաղկեփնջում սպիտակ ու կարմիր կակաչների քանակը հավասար էր, իսկ վարդագույն կակաչները 2 անգամ քիչ էին  սպիտակներից։

10

4. Կշեռքին դրված միրգը տարայի հետ միասին 1կգ 200գ է: Մրգի կեսը վերցնելուց հետո այն դարձավ՝ 800գ։ Քանի՞ գրամ է տարան:

400գ

5. Գտիր ամենամեծ երկնիշ թիվը, որի թվանշանների գումարը 8 է, իսկ արտադրալը՝  15։

53

6.Թվի և իր կրկնապատիկի  գումարը   քանի՞  անգամ է մեծ այդ թվի կեսից։

6

7.  Արմենը 11 տարեկան է, իսկ Միքայելը՝ 1 տարեկան։  Քանի՞  տարի հետո  Արմենը Միքայելից  մեծ կլինի երկու անգամ։

11

8.  Քառակուսու մակերեսը  36 է։  5 այդպիսի քառակուսիներ  իրար  կողք դասավորելով ստացվել է ուղղանկյուն։ Գտեք այդ ուղղանկյան  պարագիծը։

72

9. Աննան, երբ  իր մոտ եղած կոնֆետները  որոշեց  հավասարապես տեղավորել   8  տուփում, նկատեց, որ  2 կոնֆետ ավելանում է։ Նա տուփերի քանակը ավելացրեց 4-ով ու կրկին փորձեց հավասարապես տեղավորել  եղած տուփերում,  սակայն նկատեց, որ այդ դեպքում ևս ավելանում է 2 կոնֆետ։  Ամենաքիչը  քանի՞  կոնֆետ կարող էր ունենալ  Աննան, եթե հայտնի է, որ նրա ունեցած կոնֆետների քանակը երկնիշ թիվ է։

26

10.  Գնացքը հաստատուն արագությամբ շարժվելով 2 օրում անցավ 2720կմ ճանապարհ։ Առաջին օրը նա ճանապարհի վրա ծախսեց 20 ժամ, իսկ երկրորդ օրը՝ 6 ժամով պակաս, քան առաջին օրը։ Գնացքը որքա՞ն ճանապարհ  անցավ առաջին օրը։

1600կմ

Պարապմունք 101

1.Գտե՛ք 3,385 ,  9,42,  725,11,  823,12,  0,93,  973,14,  55,675 թվերից ամենամեծը։

973,14

2. Կատարե՛ք գործողությունը.

ա) –3,244 + 8,01= 4,766 
բ) 21,21 + (–4,8)=16,41 
գ) –0,34 + 7,72 = 7,38

դ) 14,62 + (–0,37) = 14,25
ե) –5,3 + 1,72 = -3,58
զ) –0,85 + 9,46=8,61
ը)(–0,01) . 43,9=-0,439
թ) 25,52 ։ (–5,5)=-4,64 
ժ) 6,858 ։ (–0,9)=-7,62

3.Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը ․

ա) 12-25=-13     
բ) 0-15=-15     
գ)  -24-3=-27 
դ) 15- (-18)=33
ե) -189:(-9)=21
զ)-3x(-4)=12

4 .Արտահայտիր նշված միավորով ․

ա)1 սմ =  1/100 մ    
բ)1ր  =  1/60    ժ       
գ)1գ = 1/1000  կգ 
դ)7սմ = 7/100    մ     
ե)30 ր  = 30/60  ժ      
զ)100 գ =100/1000   կգ 

5.Քառակուսու կողմը 18, 2սմ է, եթե նրա կողմը փոքրացնենք տաս անգամ, ինչքան կլինի ստացված քառակուսու պարագիծը և մակերեսը։

Պարագիծ՝7,28

Մակերես ՝ 3,3124

Պարապմունք 99

1. 2,1+(-3,5)=-1,4
2. (-4,9)+(-1,3)=-6,2
3. 4,8-9,9=-5,1
4. 6,2-(-1,7)=7,9
5. -7,9-(-1,8)=-6,1
6. -1,2-3,5=-4,7
7. 1,56+(-8,28)=-6,72
8. -7,53-6,48=-14,01
9. -13,75-5=-18,75
10. 12,51-17,23=-4,72
11. 12,285-13,999=-1,714
12. 13,4-17,48=-4,08
13. (-1,2)x5=-6
14. (-4,9):7=-0,7
15. (-6,4):(0,8)=-8
16. 72:(-0,6)=-120
17. (-4,8):0,16=-30
18. (-1,28):(-6,4)=0,2
19. 4,16-5,1×3,2=-12,16
20. 7,39-1,21:1,1=6,29
21. (-44,44):11+1,1=-2,94
22. (-6,25):2,5+2,5=0
23. 0,48:1,6-4,8=-4,5
24. 12,5x(-4):(-2)=25

Լրացուցիչ:
1. 50 թիվը նախ մեծացրել են 25 %-ով, ապա ստացված թիվը փոքրացրել են 20 %-ով։ Ինչպիսի՞ թիվ է ստացվել` 50-ից մե՞ծ, թե՞ փոքր։

50, հավասար

2. Գրե՛ք երկու կանոնավոր և երեք անկանոն կոտորակներ, որոնցից յուրաքանչյուրի համարիչի և հայտարարի գումարը հավասար է 18‐ի։

1/17

13/5

6/12

12/6

5/13

17/1

Պարապմունք 98

.Եթե անհայտ թիվը կրկնապատկենք և նրան գումարենք 11 ապա կստանանք 49: Գտի՛ր անհայտ թիվը։

19

2. Եթե անհայտ թիվը եռապատկենք և նրան գումարենք 24 ապա կստանանք 120: Գտի՛ր անհայտ թիվը:

32

3.Եթե թվի եռապատիկը փոքրացնենք 15-ով ,ապա կստանանք 66: Գտի՛ր անհայտ թիվը։

27

4.Եթե անհայտ թվին ավելացնենք 23 և արդյունքը եռապատկենք, կստանանք 250-ից 34-ով փոքր թիվ։

49

5․Երկու թվերից մեկը 4 անգամ փոքր է մյուսից։ Գտեք այդ թվերը, եթե նրանց գումարը115 է։

23

 6.Երկու բնական թվերի գումարը 31 է, իսկ տարբերությունը՝ 5: Գտեք  այդ թվերը։

13,18

7.Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 3 ⋅ 2,95=8,85     դ) 17,32 ⋅ 2=34,64

բ) 16,387 ⋅ 6=98,322  ե) 1,11 ⋅ 3=3,33 

գ) 0,72 ⋅ 5=3,60     զ) 2 ⋅ 10,3=20,6

8.Կատարե՛ք գումարում  կամ  հանում.

ա)3,2+1,5=4,7          գ)4,12+5,17=9,29           ե) 7+145,58=152,58

բ)32,9-12,8=14,1      դ)48,28-13,28=35         զ)158 -46,04=111,96

9. Կատարեք բաժանում
ա) 40,25 ։ 2,3=17,5       
բ) 35,601 ։ 0,01=3560,1 

գ) 4,222 ։ 0,02=211,1       
դ) 0,464 ։ 0,04=11,6 

ե) 30,303 ։ 0,03=101,01     
զ) 9,55 ։   0,5=19,1